بررسی منشأ و اصالت پیش از اسلامی نقشمایۀ بهرام و آزاده در آثار هنری ایران سده های چهارم تا هشتم هجری قمری
نویسندگان
چکیده
شماری از آثار هنری ایران سدههای 4 تا 8 ﻫ. ق. با مجالسی آراسته شدهاند که شاهی کمانگیر و سواره را در نخجیرگاه آهو نمایش میدهد، درحالیکه بر پشت مرکبش زنی ریزاندام و چنگنواز نشسته است. این صحنه بنا بر متن شاهنامۀ فردوسی و هفت پیکر نظامی گنجوی، داستان بهرام گور شاهنشاه ساسانی و کنیز خنیاگرش آزاده را روایت میکند. البته انتساب این روایت به شاهنامۀ فردوسی در سال های اخیر موضوع انتقاد بوده و حتی آن را دروغ و یکی از جعلیات افزوده به متن شاهنامۀ فردوسی در سدههای پسین پنداشتهاند. بنابراین، شناسایی و تعیین اصالت پیش از اسلامی داستان بهرام و آزاده بر مبنای مطالعۀ آثار هنری بازمانده از آن دوران اهمیت بسیار دارد، زیرا احتمال دارد که داستان و نقشمایۀ بهرام و آزاده صرفاً آفریدۀ هنرمندان و شاعران ایران دوران اسلامی باشد. اما فرضیۀ نوشتار حاضر این است که نقشمایه و تصاویر روایی داستان بهرام و آزاده در آثار هنری ایران سدههای 4 تا 8 ﻫ..ق. کهن الگوها و سرمشقهای هنری پیش از اسلامی داشته است. برای بررسی و ارزیابی این فرضیه، نگارندگان از تاریخ ادبیات و تاریخ هنر و باستانشناسی بهره گرفتهاند. نتیجۀ برآمده از تحقیق این است که نقشمایۀ هنری و موضوع ادبی داستان بهرام و آزاده، به راستی کهن الگوی ساسانی داشته و از جعلیات افزوده به شاهنامۀ فردوسی نیست.
منابع مشابه
بررسی منشأ و اصالت پیش از اسلامی نقشمایۀ بهرام و آزاده در آثار هنری ایران سدههای چهارم تا هشتم هجری قمری
شماری از آثار هنری ایران سدههای 4 تا 8 ﻫ. ق. با مجالسی آراسته شدهاند که شاهی کمانگیر و سواره را در نخجیرگاه آهو نمایش میدهد، درحالیکه بر پشت مرکبش زنی ریزاندام و چنگنواز نشسته است. این صحنه بنا بر متن شاهنامۀ فردوسی و هفت پیکر نظامی گنجوی، داستان بهرام گور شاهنشاه ساسانی و کنیز خنیاگرش آزاده را روایت میکند. البته انتساب این روایت به شاهنامۀ فردوسی در سالهای اخیر موضوع انتقاد بوده و حتی ...
متن کاملتحلیل مؤلفه مشروعیت سیاسی ازمنظرجریان های فکری اسلامی – ایرانی (سده های سوم تا هشتم هجری)
بررسی مولفه مشروعیت سیاسی بویژه ازمنظر جریان های فکری اسلامی-ایرانی درطی سده های سوم تاهشتم هجری نشان دهنده ترسیم جامعه هرمی شکل چه از دیدگاه فلسفه سیاسی و چه از نقطه نظر جریان های دیگر است ودراین خصوص می توان به اندیشه های فارابی،ابن سینا،غزالی،خواجه نصیروسایراندیشمندان اشاره کرد. به گونه ای که یک نسبت مشترک می توان میان جامعه شاهی آرمانی،فیلسوف شاه وامام یاسلطان درچارچوب اندیشه سیاسی ایرانی –...
متن کاملبوطیقای عنوانشناسی نوشتههای تصوف از آغاز تا سده هشتم هجری
Probably the stream called Asceticism (later named Sufism and Mysticism) can be regarded as the most everlasting and permanent course which paved its way at some Muslems’ ideology with a few changes since the advent of Islam. It seems that asceticism, after Fiqh and Quranic works, has been written about more than any other areas. The style and the formal structure of mystical writings have cons...
متن کاملپانزده مدرسۀ ناشناخته درخراسان (سده های چهارم تا ششم هجری)
ضرورت فراگیری اسلام توسّط تازه مسلمانان ایرانی منجر به پیدایش نهادهاییآموزشی مانند مسجد، کُتّاب و مدرسه گردید. نخستین مدارس شناخته شده درشهرهای خراسان و ماوراءالنهر که در فاصلۀ سده های چهارم تا ششم هجری پیوستگی« مدرسه » فرهنگی غیر قابل انکاری با هم داشتند، پدید آمدند. با توجّه به اهمیّتبه عنوان کانون آموزش عالی در تمدن اسلامی، تحقیقات متعدّدی پیرامون آن صورتگرفته است. گرچه در این آثار بسیاری از مدارس...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
پژوهشهای ایرانشناسیناشر: دانشگاه تهران
ISSN 2252-0643
دوره 3
شماره 2 2014
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023